ACI SU BALIKLARI

Monodactylus argenteus (Mono)

Latince Adı: Monodactylus argenteus

Habitatı: Kızıldeniz, Güney Doğu Asya, Avusturalya, Doğu Afrika.

Beslenme Biçimi: Hem etçil, hem otçul. Menüleri küçük balıklar, karides, ıspanak gibi yemler ile zenginleştirilmelidir.

Davranış Biçimi: Orta derecede agresif.

Kendi Türlerine Davranışı: Orta derecede agresif.

Sıcaklık: 24 - 28 ° C

En Fazla Büyüdüğü Boy: 25 cm

Su Sertliği: Orta - Sert

pH: 7 - 8.5

Genel Yorum: Sürü balığıdır, en az 5 adet beslenmelidir. Acı Su balıklarıdır. Litre başına 1 veya 2 gram tuz eklenmelidir. Kolayca korkan balıklardır.

Monodactylus sebae (Mono)

Latince Adı: Monodactylus sebae

Habitatı: Batı Afrika sahili. Senegal ve Zaire nehirleri.

Beslenme Biçimi: Hem etçil, hem otçul. Metabolizması yüksek balıklardır, sık sık yemlenmelidir. Menüleri küçük balıklar, karides, ıspanak gibi yemler ile zenginleştirilmelidir.

Davranış Biçimi: Orta derecede agresif.

Kendi Türlerine Davranışı: Orta derecede agresif.

Sıcaklık: 24 - 28 ° C

En Fazla Büyüdüğü Boy: 20 cm

Su Sertliği: Orta - Sert

pH: 7.5 - 8.5

Genel Yorum: Sürü balığıdır, en az 5 adet beslenmelidir. Okyanusda yaşar, ara ara nehirlere yüzerler bu da onları tatlı suya ve acı suya dayanıklı yapar. Litre başına 3 gram tuz eklenmelidir. Bu türler tatlı su balığı değildir. Tatlı suları kısa süreliğine ziyaret ederler.

Scatophagus argus (Argus)

Latince Adı: Scatophagus argus

Habitatı: Hnidistan'ın Pasifik Okyanusuyla buluştuğu acı su bölgeleri.

Beslenme Biçimi: Otçul

Davranış Biçimi: Barışçıl

Kendi Türlerine Davranışı: Barışçıl

Sıcaklık: 20-30°C

En Fazla Büyüdüğü Boy: 30cm

Su Sertliği: 20 dH

pH: 7.9

Genel Yorum: Acı Su balıklarıdır. Sularına her 10 litre için 10 gr tuz atılmalıdır. Tatlı su akvaryumuna alınan bazı Argusların dayanıklı bazılarının dayanıksız olmasının sebebi toplandıkları yerdir. Tatlı sudan toplanan Arguslar tatlı suda problem çıkarmazken, acı sudan alınan Arguslar tatlı suda ne yazık ki yaşamlarını sürdüremezler. Ancak unutulmamalıdır ki bir Argus elinde sonunda acı suya ihtiyaç duyacaktır. Akvaryumdaki hemen her türlü bitkiyi yiyebilirler, bu yüzden Java Fern gibi zehirli olabilecek bitkileri koymak sakıncalı olacaktır. Sürü balığıdır en az 4 adet bulundurulmalıdır.

sakıncalı olacaktır. Sürü balığıdır en az 4 adet bulundurulmalıdır.

Scatophagus argus – Ne kadar uzun süre bakabildiniz?
 Bu balıkları senelerdir hiç bir sorun yaşamadan yetiştiren şanslı küçük guruba mı dahilsiniz; yoksa tankınızdaki ölüm oranı, her seferinde yeniden denemek için 2-3 ayda bir yeni balık almayı gerektirecek kadar fazla mı ? Eğer, benim tecrubeme göre daha çok insanın bulunduğu ikinci gruptaysanız, bu makalenin işleri yoluna koymanız için yardımcı olacağını düşünüyorum.

Bu balıklara, genel olarak ev sahipliği yapan bölge Malezya akarsularının denize dökülen kısımları olsa da, denizden uzak, tatlı sularda da nadiren rastlanır. Benim edindiğim bilgilere göre ise, bu balıklar, havaalanlarına ve denizyollarına masraflı nakliyeden kurtulmak için; denizlere yakın, tuzluluk oranının yüksek olduğu bölgelerden toplanmaktadır. Nakliye sırasında ilk başta doğal (tuzlu) deniz suyu ile taşınmaktadırlar. Ancak sonradan tuz eklenmiş ya da eklenmemiş tatlı suya aktarılmaktadırlar. Bu nedenle, balıkların bir bölümünün daha sizin tankınıza gelemeden bile kötü durumda olduğuna şüphe yoktur.

Eğer şanslıysanız, haberiniz bile olmadan, tatlı sudan toplanmış balıklara sahip olabilirsiniz. Hatta bu durumda, hiçbir problem yaşamıyor ve şanssız arkadaşlarınıza, iyi olduğunu düüşndüğünüz tavsiyeler bile veriyor olabilirsiniz. Ancak tavsiyeleriniz genelde onlara yardım etmekten çok uzaktır.

Bu balıkların sert, alkali ve tuzlu suda bakılması gerektiği söylenir. Bu yüzden de suya bir miktar sofra tuzu eklenmesi tavsiye edilir. Bundan daha yanlış bir düşünce yoktur. Çünkü ölen arguslarımızın çoğu tuz eksikliğinden ölmemektedir. Hatta akuaristlerin bir çoğu suya tuz eklemenin balık için hiç bir olumlu etkisi olmadığını söyleler.

Genel olarak ölüm oranı iki etkene bağlıdır.

1. Sudaki yanlış magnezyum/kalsiyum oranı :
- Deniz Suyunda : Magnezyum yaklaşık 1.294 p.p.m. Kalsiyum ise 413 p.p.m.dir.
- Yerel (Cape Town) musluk suyu ortalamaları ise : Magnezyum 2 - 5 p.p.m. Kalsiyum 9 - 15 p.p.m.
Bu nedenle her galon* başına 1 çaykaşığı Magnezyum Sülfat eklenerek, sudaki sülfat oranının arttırılmasını gerekli görüyorum.

2. Fenol Zehirlenmesi :
- Fenol, yavaş hareket eden, sinirsel bir zehiridir.
Bu nedenle belirtileri : hissizlik, balığın akvaryum boyunca çok korkmuş bir şekilde cirit atması olarak karşımıza çıkar. Bu hastalık sırasında kafasını taşlara ve cama vurdukları, hatta yüksek hızda akvaryumun dibine yüzerek kafalarını kuma gömdükleri görülür. Fenol zehirlenmesi, bakımlı tanklarda bile, yemlemeden sonraki 8 saat içinde görülebilir. Arguslar diğer balıklardan farklı olarak bu zehire karşı çok hassastırlar ve zehiri dokularında biriktirirler.

Ben Fenol zehirlenmesini engellemek amacıyla, aktif karbon filtrasyonu kullanıyorum. 1 pint** aktif karbon, içinde iki balık bulunan 5 galonluk bir tankın temizliğini 4-6 hafta arası sağlayacakdır.

Basınç Hastalığı
Belkide, balığınızın yeni yerine tam anlamıyla uyum sağalamadığı ilk haftalarda başınıza gelen durum “basınç hastalığı”dır. Bu durumda balığınızın kanı ve dokuları, iç ve dış ortamdaki basınç eşitsizliği nedeniyle suya karışacaktır.

Acı su balıklarında ozmos regülasyonunun çok komplike bir süreç olduğunu ve bu mekanizmanın doğası hakında çok az şey bilindiğini de belirtmeden geçemeyeceğim.

Ancak basit bir dille, şu şeklde anlatılabilir:
Tuzlu su balıkları ozmos yolu ile sürekli su kaybederler. Bu kaybı, süreli su yutarak karşılarlar. Yuttukları suyun içindeki tuz, bağırsaklar tarafından emilir ve fazla gelen bölümü, solungaçlardaki bu iş için özelleşmiş hücreler tarafından, bir bakıma dışkı yolu ile dışarı atılır. Bu yüzden, bu hücrelere “klor hücresi” de denilebilir.

Tatlı su balıkları ise hiç su “içmezler”. Bunlarda “klor hücreleri” yerine, yüzgeçlerinde; dış ortamdan suyu ve tuzu emebilen ipliksi yapılar bulunur. Fazla su ve tuz ise böbrekler yoluyla dışarı atılır.

Eğer bir tuzlu su balığını, tatlı suya koyarsanız, yine su “içme” alışkanlığını devam ettirecektir. Acı su balıklarında ise durum biraz farklıdır. Bu balıkları tatlı suya koyarsnız su “içmeyi” bırakacaklar ve “klor hücreleri” yok olacak yerine (tabiri caizse) “su hücreleri” oluşacaktır.

Bu nedenle, acı su balıklarını tatlı suya uyarlama süreci; suyun, tatlı suya dönüştürülmesi ile balıkların “klor hücreleri”nin yok olup, “su hücreleri”nin oluşması arasındaki senkronizasyonu sağlamak olarak özetlenebilir.

Doğal ortamlarında arguslar, ozmotik basıncı çok zekice düzenlerler. Özellikle içeriğindeki üre miktarı yüksek olanları tercih ederek, ördek ve diğer kuşlar gibi bazı canlıların dışkılarını yerler. Fishes of India (1878)’da Francis Day, şöyle der: “doğal ortamlarından getirilen bir çoğunun içini açtığımda, midelerinin dışkı ile dolu olduğunu gördüm” Dahası, Malezya’da “lap-lap”ya da “mavi-yeşil alg” olarak bilinen ve nitrojen açısından zengin bazı alglerle kaplanmış taşları da yerler. Akvaryumda ise kendilerine ve diğer balıklara ait dışkıları yerler.

Bu durumda ilk başta söylemeyi unuttuğumuz bir durum ortaya çıktı. Arguslar tatlı su balıklarının dışkılarını yerlerse kısa sürede ölürler. Bunun seebi ise tatlı su balıklarının dışkılarında hemen hemen hiç üre bulunmamasına karşın bol miktarda, zehirli olan amonyağın bulunmasıdır.

Bu nedenle, balıklarımız tamamen uyarlanmadan önce, onları diğer balıklardan ayrı, tek başlarına beslemeliyiz. Eğer argusları damıtılmış suya koyar ve üre ile beslersek bu ortama bir hafta kadar dayanabilecek, üre verilmediğiz taktirde ise bir kaç saat içinde öleceklerdir.

Balıkları üre ile beslemek, dikkat gerektren bir iştir. Çünkü üre de, yüksek miktarlarda balıklarımızı zehirler. Biz, bu işe en uygun yem olarak, öküz dışkısını bulduk. Bu dışkı balıklara verilmeden önce mutlaka dondurulmaldıır. Aksi taktirde sindirimi zordur. Ayrıca dışkı içerisindeki büyük parçalara da dikkat edilmelidir. Ben senelerden beri arguslarımı sadece öküz dışkısı ve alg ile besliyorum.

Senede bir ya da iki kez, Cape Town civarındaki tatlısu havuzlarından alg topluyorum. Gölgelik bir yerde kuruttuktan sonra, plastik paketlerin içine yerleştirip karanlık bir yerde saklıyorum. Bu şekilde, aylarca yeşil renklerini kaybetmiyorlar. Balıkları beslemek için en iyi alg; bir Euryaline türü olan ve Enteromorpha adı verilen, acı sularda bol miktarda bulunabilen türdür. Bu alg önemli bir B1 vitamini kaynağıdır. Kurutulmuş algler, ilk önce tatlı suda (akvaryum suyu değil) çalkalanarak anında şişmeleri sağlanır ve böylece taze algden farkları kalmamış olur.

Ben bir ya da iki balık için; zeminde hiç bir malzeme olmayan, 4 galonluk tanklar kullanıyorum. Eğer akvaryumun dibi camsa, altına siyah kağıt yapıştırıyorum. Tankı magnezyumlu musluk suyu ile doldurdukta sonra, aktif karbon filtremi çalıştırıyorum ve mutlaka bir gece dinlenmeye bırakıyorum. Bu aşamada, eğer mümkünse, bir başka tankımızdan eski akvaryum suyu eklenmelidir. Ardından Eledoa gibi yüzen bitkilerimi yerleştiriyorum. Buharlaşarak eksilen su, zamanla, magnezyum kullanılmadan tamamlanmalıdır. Balık; içinde başka balıklarında bulunduğu herhangi bir akvaryuma alınmadan önce, görsel büyüklüğü de göz önünde bulundurulmalıdır.

Arguslar, saklanmak için karanlık yerleri severler. Cam duvarların herhangi birine yaslanmış arduvaz tabakası, kısa sürede balıklar tarafından bir “garaj” olarak algılanacaktır. Balıklar, tabakanın her iki tarafından da girip çıkabilmelidir. Örnek olarak akvaryumunuzda 4 adet argus varsa dördü için de birer “park yeri” yapmalısınız ki, hepsi kendi “garaj” ları olduğunu anlasınlar.

Yaklaşık 4 yıllık tutsaklığın ardından, tüm arguslarım, yumurtalar içlerinde sertleştikleri içn öldüler, çünkü beslediğim bütün arguslar dişiydi..Şu an, elimde yine büyük bir dişi var ve 6. yaşına girmek üzere. Hiç bir zaman erkek bir balığa rastlamamış olmam ne kadar üzücü. Bu nedenle sadece dişilerin acı sulara göç ettiklerini düşünüyorum. Aynı durum parmakbalıklarında (Monodactylus) da paralelik gösteriyor: Hiçbir zaman, acı suda bir erkek bulamadım. Yaklaşık 20 tanesini açtım. Sonuç : Tümü dişiydi!

Güney Afrika’da da Scatophagidae ailesine üye bir başka tür yaşamaktadır : Scatophagus tetracanthus. Yakaldığım iki tanesinin normal lekeler yerine uzun hatları vardı. Ancak tatlısuya uyarlama işini beceremedim. 20 derecede 1.008 yoğunluğu tolare edebildiler, ama malsef 1.004’te öldüler.

Tetraodon nigroviridis (GSP, Green Spotted Puffer)

Toxotes chatareus

Latince Adı: Tetraodon nigroviridis

Habitatı: Asya. Srilanka'dan Endonezya'ya kadar uzanır.

Beslenme Biçimi: Etçil

Davranış Biçimi: Agresif

Kendi Türlerine Davranışı: Agresif

Üreme: Üretilmesi zordur. Kum veya taşın üstüne yumurta dökerler, yumurtaları erkek korur. Yavrular 5-6 gün içinde yumurtadan çıkarlar.

Sıcaklık: 24 - 29 C

En Fazla Büyüdüğü Boy: 16 cm

Su Sertliği: Sert

pH: 7.0 - 8.2

Genel Yorum: Acı su balıklarıdır. Her 10 litre su için 15gr tuz atılması uygundur. Salyangoz gibi kabukluları çok severler, kabuklarını sağlam çene ve diş yapılarıyla kırarak yerler. Size alıştığında akvaryumun yanına geldiğinizde bir çift gözün üzerinizde olduğunu hissedersiniz, 2 gözü birbirinden bağımsız olarak hareket eder. Çok meraklılardır. Bu balıklar su dışına çıkarılmamaya özen gösterilmelidir. Hava yutmaları onlar için ölümcül olabilir. Bu yüzden akvaryumcudan alınırken suyu terkettirmeden su içinde yakalanıp poşetlenmelidir. Tek bakılması uygundur. Sert bir balıktır, ilk zamanlar akvaryumdaki diğer balıklara bir şey yapmasa bile bir gün geldiğinizde balıklardan bir kaçını ölü bulabilirsiniz.

Latince Adı: Toxotes chatareus Habitatı : Asya

Beslenme Biçimi: Etçil

Davranış Biçimi: Barışcıl

Kendi Türlerine Davranışı: Barışcıl

Sıcaklık: 25 - 31°C

En Fazla Büyüdüğü Boy: 30 cm

Su Sertliği: Orta - Sert

pH: 7.0 - 8.0 Genel Bilgi: Argus, Mono vb türden kendisi gibi acı suları seven balıklarla beslenilmelidir.

Toxotes jaculatrix (Archer Fish, Okçu Balığı)

Latince Adı: Toxotes jaculatrix

Habitatı: Avustralya ve Güney Doğu Asya'nın mangrove bataklıkları.

Beslenme Biçimi: Etçil

Davranış Biçimi: Barışçıl

Kendi Türlerine Davranışı: Barışçıl

Sıcaklık: 25-31°C

En Fazla Büyüdüğü Boy: 25cm

Su Sertliği: 12 dH

pH: 7-8

Genel Yorum: Acı su balığıdır. Litre başına 1-2 gram tuz atmak gerekir. Akvaryumunun yarısının veya 1/3'ünün boş olması, üsttarafta mangrove gibi acı suya dayanıklı bitkiler olması onu mutlu eder. Sürü halinde beslenmesi ve geniş yüzme alanı bırakılması gerekir. Bu balıklar su üstündeki böceklere su püskürterek onları suya düşürüp yer. Adını bu özelliğinden almıştır, yetişkin balıklar %99 başarıyla hedeflerini vururlar. Yaklaşık 2.5 - 3 cm iken avlanmayı öğrenirler.